انواع محافظ های دهانی

محافظ های دهانی (mouthguards) ابزار هایی هستند که از دندان ها محافظت می کنند و جلوی فشار دادن دندان ها بر هم و دندان قروچه را می گیرند. همچنین، برخی از انواع گارد دهانی در هنگام خواب و یا انجام ورزش های سنگین به کار می روند. محافظ دهانی می تواند خر و پف را کاهش دهد و آپنه خواب را برطرف کند.

همه محافظ های دهانی به یک شکل نیستند و سه نوع اصلی دارند. در ادامه، به ویژگی های انواع محافظ ها و کاربرد آن ها می پردازیم.

انواع مختلف محافظ دهان

محافظ های دهانی استاک (stock)

محافظ های دهانی استاک رایج ترین نوع گارد دهانی هستند. در اکثر فروشگاه های ورزشی و داروخانه ها یافت می شوند. معمولا در سه سایز کوچک، متوسط و بزرگ ساخته می شوند و روی دندان ها قرار می گیرند. بیشتر گارد های دهانی استاک، فقط دندان های بالایی را می پوشانند.

دسترسی به گارد های دهانی استاک بسیار آسان است و قیمت آن ها پایینی است. اما معایبی هم دارند. به دلیل کم بودن تنوع در سایز گارد ها، در دهان بسیاری از افراد به درستی قرار نمی گیرند و راحت نیستند. صحبت کردن را نیز دشوار می کنند.

محافظ های دهانی جوش و گاز (boil and bite)

همانند محافظ های استاک، گارد های دهانی بویل اند بایت یا جوش و گاز، در داروخانه ها یافت می شوند و قیمت نسبتا پایینی دارند. محافظ های جوش و گاز فقط در یک سایز ساخته می شوند ولی می توانند شکل دندان های فرد را به خود بگیرند. در واقع، باید محافظ را تا جایی که نرم شود، جوشاند و سپس روی دندان ها قرار داد و گاز گرفت. بهتر است مراحل را طبق دستورالعملی که همراه با محافظ است، انجام دهید.

محافظ های دهانی اختصاصی (custom-made)

همچنین، دندانپزشک می تواند به صورت اختصاصی، یک محافظ دهانی برای شما بسازد. ابتدا قالبی از دندان های شما تهیه می شود. محافظ دهانی، مطابق با قالب و ساختار دندان های شما طراحی و ساخته می شود.

این نوع گارد دهانی به راحتی روی دندان ها قرار می گیرد و اندازه مناسبی دارد. اگر دندان های خود را بر یکدیگر می فشارید، خر و پف می کنید یا از آپنه خواب رنج می برید، محافظ دهانی اختصاصی بهترین انتخاب برای شما است. قیمت این گارد بالاتر از انواع دیگر است.

محافظ دهانی گارد نایت

چه نوعی برای شما مناسب تر است؟

انواع مختلف محافظ های دهانی ممکن است ظاهری شبیه به هم داشته باشند اما عملکرد هر کدام متفاوت است.

ورزش

برخی ورزش ها و فعالیت ها پر خطر هستند و احتمال آسیب دیدن سر و صورت در آن ها زیاد است. گارد دهانی از دندان ها در برابر صدمه محافظت می کند. به علاوه، از آسیب به لب ها و زبان جلوگیری می کند. در صورت انجام فعالیت ها و ورزش های زیر، بهتر است از گارد دهانی استفاده کنید:

• فوتبال آمریکایی
• فوتبال
• بوکسینگ
• بسکتبال
• هاکی روی یخ
• ژیمناستیک
• اسکیت بورد
• دوچرخه سواری
• والیبال
• سافتبال
• کشتی

در اکثر موارد، گارد دهانی استاک یا جوش و گاز برای ورزش کردن مناسب است. محافظ دهانی استاک قیمت پایین تری نسبت به سایر دارد. محافظ های بویل اند بایت کمی گران قیمت تر هستند اما بهتر روی دندان ها قرار می گیرند. اگر می خواهید در ورزش های رزمی شرکت کنید، از گارد های دهانی جوش و گاز استفاده کنید.

فشردن دندان ها به یکدیگر (دندان قروچه)

فشردن بیش از حد دندان ها بر هم نوعی اختلال است که به آن بروکسیسم یا دندان قروچه گفته می شود. افرادی که به این اختلال مبتلا هستند، در هنگام خواب دندان های خود را به هم می فشارند. انجام این کار مشکلات متعددی را به وجود می آورد؛ از جمله دندان درد، فک درد و ناراحتی و درد لثه ها. دندان قروچه می تواند به دندان ها آسیب برساند.

گذاشتن محافظ در دهان در هنگام خواب، دندان های بالا و پایین را جدا از هم نگه می دارد. بدین ترتیب، دندان ها نمی توانند به یکدیگر فشاری وارد کنند. در بسیاری از موارد، باید از محافظ دهانی اختصاصی استفاده شود. گارد های استاک به خوبی روی دندان ها قرار نمی گیرند و فرد احساس راحتی نمی کند. محافظ های جوش و گاز بهتر روی دندان ها را می پوشانند اما با استفاده مکرر، خیلی سریع فرسوده می شوند.

اگر مطمئن نیستید که برای دندان قروچه به گارد دهانی نیاز دارید یا نه، برای چند شب از محافظ دهانی جوش و گاز استفاده کنید. اگر تاثیر مطلوبی داشت، به دندانپزشک مراجعه کنید تا گارد اختصاصی برای شما بسازد.

آپنه خواب

آپنه خواب (sleep apnea) یکی از اختلالات جدی خواب است. در فردی که این مشکل را دارد، هنگام خواب، تنفس به طور موقت قطع می شود. قطع تنفس باعث می شود به مغز اکسیژن کافی نرسد و احتمال ابتلا به بیماری قلبی و سکته افزایش می یابد. همچنین آپنه خواب، خر و پف را افزایش می دهد و باعث می شود فرد، در روز بعد احساس خستگی داشته باشد.

برخی از افرادی که به آپنه خواب دچار هستند از دستگاه CPAP استفاده می کنند. این دستگاه، مجاری تنفسی را در زمان خواب باز نگه می دارد. اگر به آپنه خواب خفیف مبتلا هستید، محافظ دهانی اختصاصی می تواند کمک کننده باشد.

محافظ دهانی که برای آپنه خواب طراحی می شود، دندان ها و فک پایین را به سمت جلو هل می دهد و بدین ترتیب، مجاری تنفسی را باز نگه می دارد. در برخی موارد، گارد دهانی بندی دارد که در دور سر قرار می گیرد و به کمک این بند می توان موقعیت فک پایین را تغییر داد.

محافظ های دهانی استاک و جوش و گاز تاثیری بر آپنه خواب ندارند.

خر و پف

محافظ های دهانی در کاهش خر و پف نیز نقش دارند. خر و پف، لرزش بافت نرم مجاری تنفسی بالایی است. گارد های دهانی مخصوص خر و پف مانند محافظ های مخصوص آپنه خواب عمل می کنند. هر دوی آن ها فک پایین را جلو می آورند تا مجاری تنفسی باز باقی بمانند.

اگر خر و پف شما به حدی است که در زندگی روزمره تان مشکل ایجاد کرده است، با دندانپزشک مشورت کنید.

محافظ دهانی گارد نایت

مراقبت از محافظ دهانی

باید به خوبی از محافظ دهانی مراقبت کنید تا صدمه ای نبیند. به علاوه، از آن جایی که گارد برای مدت زیادی در دهان قرار می گیرد، باید به خوبی تمیز شود. برای مراقبت درست از محافظ دهان، موارد زیر را انجام دهید:

• قبل از گذاشتن محافظ در دهان، مسواک بزنید و نخ دندان بکشید.
• گارد دهانی را قبل از گذاشتن و پس از خارج کردن از دهان، با آب سرد بشویید. از آب داغ استفاده نکنید زیرا شکل محافظ را تغییر می دهد.
• پس از هر بار استفاده، محافظ را با خمیر دندان و مسواک تمیز کنید.
• محافظ را به طور مرتب چک کنید. در صورت مشاهده هر گونه خرابی یا سوراخ، باید آن را عوض کنید.
• هنگام مراجعه به دندانپزشک، محافظ دهان را همراه خود ببرید تا از عملکرد درست آن مطمئن شوید.
• محافظ دهان را در محفظه ای سفت و محکم نگهداری کنید.
• گارد دهانی را دور از دسترس حیوانات خانگی و کودکان قرار دهید.

به یاد داشته باشید که محافظ های دهانی باید بعد از مدتی استفاده، جایگزین شوند. در صورت مشاهده سوراخ یا فرسودگی گارد، آن را عوض کنید. در بهترین حالت، محافظ دهان بین ۲ تا ۳ سال عمر می کند. محافظ های دندانی استاک و جوش و گاز دوام کمتری دارند.

کلام آخر

اگر ورزش های سنگین انجام می دهید یا از اختلالات خواب رنج می برید، محافظ دهان می تواند گزینه مناسبی برای شما باشد. اگر مطمئن نیستید که باید از کدام نوع گارد دهانی استفاده کنید، با دندانپزشک خود صحبت کنید. دندانپزشک می تواند محافظ دهانی اختصاصی برای شما بسازد.