آیا دندان های عقل بر بریس های دندانی تاثیر می گذارند؟

به طور معمول، درآمدن دندان های عقل مشکلات متعددی را در دهان شما ایجاد می کند. یکی از نگرانی ها این است که آیا دندان های عقل بر بریس های دندانی تاثیری دارند؟

دندان های عقل معمولا نتیجه درمان ارتودنسی با بریس ها را تغییر نمی دهند؛ چراکه دندانپزشکان متخصص ارتودنسی با توجه به وضعیت دندان ها برنامه درمانی را طراحی می کنند. اما برخی اوقات، دندان های عقلی که موقعیت قرارگیری درستی ندارند، بر بریس ارتودنسی اثر می گذارند.

در بسیاری از موارد، دندان های عقل کشیده می شوند تا مشکلی در درمان ارتودنسی پیش نیاید. همچنین، اثرگذاری دندان های عقل بر بریس ها به سن فرد بستگی دارد. برای مثال، باید کودکانی را که در سن رشد هستند، بیشتر زیر نظر گرفت.

در ادامه مقاله به این می پردازیم که دندان های عقل دقیقا چه تاثیری بر بریس های ارتودنسی دارند؟ آیا روشی برای پیشگیری از این رخداد وجود دارد؟

آیا دندان های عقل می توانند باعث متراکم و کج شدن دندان ها شوند؟

به طور خلاصه، دندان های عقل در هنگام درآمدن به دندان های دیگر فشار وارد می کنند، اما باعث متراکم و نامرتب شدن دندان ها نمی شوند. در واقع، دلیل اصلی متراکم و نامرتب شدن دندان ها، کوچک بودن اندازه فک است. به سومین دندان های مولر (molar) که در عقب دهان قرار گرفته اند، دندان عقل (wisdom teeth) گفته می شود. این دندان ها معمولا در سنین ۱۷ تا ۱۸ سالگی از لثه ها بیرون می آیند. دندان های عقل معمولا در هنگام درآمدن از لثه، مشکلات مختلفی را ایجاد می کنند.

براساس مطالعات انجام شده، دندان های عقل در هنگام درآمدن از لثه می توانند به دیگر دندان ها فشار وارد کنند و باعث جابه جایی آن ها شوند. در نتیجه، ممکن است دندان ها روی یکدیگر قرار بگیرند و غیر هم تراز شوند. اما مطالعات اخیر نشان داده اند که هنوز اطلاعات کافی در این باره وجود ندارد و به همین علت، نمی توان جابه جایی دندان ها را به درآمدن دندان های عقل نسبت داد. در واقع، محققان دریافته اند که بیرون آمدن دندان های عقل از لثه، آنقدری فشار ایجاد نمی کند که دندان های دیگر جابه جا شوند. هنوز در این باره اطلاعات کافی در دست نیست.

تاثیر دندان عقل در درمان ارتودنسی

به جز دندان های عقل، چه عوامل دیگری می توانند باعث حرکت دندان ها شوند؟

یکی دیگر از دلایلی که نباید جابه جایی و نامرتب شدن دندان ها را به وجود دندان های عقل نسبت داد، وجود دیگر عوامل تاثیرگذار است. از عواملی که باعث حرکت دندان ها و نامرتب شدن دندان ها می شوند، می توان موارد زیر را نام برد:

• کوچک بودن فک و عدم وجود فضای کافی برای همه دندان ها
• وضعیت بد لثه ها، استخوان ها و دیگر بافت های نگهدارنده دندان ها
• سن
• جنسیت
• مشکلات مربوط به رشد استخوان ها؛ مخصوصا استخوان فک

تاثیر دندان عقل در درمان ارتودنسی

چه زمان دندان های عقل بر بریس های ارتودنسی تاثیر می گذارند؟

اگر دندان های عقل به طور صحیح در جایگاه خود قرار گرفته باشند، تاثیری بر بریس ارتودنسی نمی گذارند. پس چه زمان دندان های عقل مشکل زا می شوند؟ در چه صورت باید دندان های عقل را کشید؟ در سه حالت، باید دندان های عقل را تحت نظر بگیریم:

قبل از گذاشتن بریس دندانی

دندانپزشک، وضعیت دندان های عقل شما را بررسی می کند. اگر دندان های عقل در جایگاه صحیح خود در دهان قرار نگرفته باشد، امکان دارد هم ترازی دندان ها به خطر بیفتد. قرار نگرفتن دندان های عقل در جایگاه صحیح معمولا به دلیل کوچک بودن فک و کمان دندانی است. در واقع، هنگامی که در فک جای کافی برای دندان های عقل وجود نداشته باشد، این دندان ها در جایگاه های نادرست از لثه بیرون می آیند. ممکن است تنها بخشی از آن ها از لثه بیرون بیاید. به این وضعیت، نهفتگی دندان (impacted tooth) گفته می شود.

در مواردی، امکان عفونی و ملتهب شدن این دندان ها وجود دارد. در این حالت، باید دندان های عقل را کشید. دندان های عقل معمولا طی پروسه جراحی، برداشته می شوند.

برخی دندان های عقل تا مدت ها بدون علامت باقی می مانند و مشکلی در دهان ایجاد نمی کنند. در صورتی که این دندان ها اختلالی در درمان ارتودنسی ایجاد نکنند، نیازی به کشیدن آن ها نیست. در موارد بسیار کمی، دندان های عقل قبل از شروع درمان ارتودنسی کشیده می شوند.

در کودکان

کودکان معمولا بین سنین ۸ تا ۱۴ سالگی، درمان ارتودنسی را آغاز می کنند. در این زمان، دندان های عقل هنوز در نیامده اند. متراکم و غیر هم ترازی دندان ها از سنین پایین قابل تشخیص است؛ بنابراین، ممکن است درمان با بریس ارتودنسی از سنین پایین شروع شود.

دندانپزشک با تخمین وضعیت دندان های عقل، برنامه درمانی را پایه ریزی می کند. زمانی که دندان های عقل می خواهند در بیایند، دندانپزشک وضعیت دندان ها را زیر نظر می گیرد و در صورت نیاز، برنامه درمانی را تغییر می دهد. در موارد نادر، دندان عقل در درمان های ارتودنسی انجام شده، مشکل به وجود می آورد.

در نوجوانان و جوانان (ابتدای بزرگسالی)

امکان دارد فردی که درمان ارتودنسی را شروع کرده است، بین ۱۷ تا ۲۵ سال سن داشته باشد. مطالعات نشان داده اند که درآمدن دندان های عقل در سال های پایانی نوجوانی، می تواند باعث جابه جایی اندک دندان ها شود. در واقع، جتی اگر دندان های عقل کشیده شوند، دندان ها باز هم جابه جا می شوند.

در این بازه سنی، دندانپزشک باید وضعیت دندان های عقل را تحت نظر داشته باشد. اگر دندان عقل نهفته باشد، می توان طی پروسه جراحی آن را برداشت. همچنین، اگر دندان عقل جلوی هم ترازی دندان های فک را گرفته باشد، می توان آن را کشید. بنابراین، اگر مشکلی در رابطه با دندان های عقل شما وجود دارد، بهتر است که آن ها را بکشید. دندان های مولر سوم یا همان دندان های عقل، وظیفه خاصی در دهان ندارند.

اما اگر دندان های عقل در هم ترازی دندان ها خلالی ایجاد نمی کنند، نیازی به کشیدن آن ها نیست. در چنین حالتی، بهتر است به طور منظم به دندانپزشک متخصص ارتودنسی مراجعه نمایید تا در صورت بروز هر گونه مشکلی، درمان به موقع آغاز شود.

در بزرگسالان

برنامه درمان ارتودنسی در بزرگسالان مشابه نوجوانان است. اگر در فردی دندان نهفته وجود داشته باشد، هم تراز کردن دندان ها دشوار تر می شود. در مواردی که دندان های عقل مشکلی ایجاد نکرده اند، نیازی به کشیدن آن ها نیست. بهتر است این تصمیم گیری را به دندانپزشک متخصص بسپارید.

بسیاری از بزرگسالانی که برای شروع درمان ارتودنسی به دندانپزشک مراجعه می کنند، از قبل دندان های عقل خود را کشیده اند. بهتر است پس از کشیدن دندان های عقل بین  ۱۰ تا ۱۴ روز صبر کنید و سپس درمان ارتودنسی را آغاز نمایید.

هنگام استفاده از بریس دندانی

اگر از بریس ارتودنسی استفاده می کنید و دندان های عقل تان شروع به رشد کرده اند، جای نگرانی نیست. درآمدن دندان های عقل باعث از بین رفتن نتایج درمان ارتودنسی نمی شود. دندانپزشک دندان های شما را تحت نظر می گیرد. در صورت نیاز، دندان های عقل کشیده می شوند.

کشیدن دندان های عقل تاثیری بر بریس ارتودنسی نمی گذارد. در بسیاری از موارد، نیازی نیازی نیست که برای دندان های عقل در حال درآمدن، بریس خود را بردارید. البته، ممکن است نیاز باشد که برای چند روز از اینویزیلاین (invisalign) استفاده نکنید.

تاثیر دندان عقل در درمان ارتودنسی

پس از برداشتن بریس

امکان دارد پس از اتمام دوره درمان ارتودنسی در کودکان، دندان های عقل از لثه بیرون بیایند. همانطور که گفته شد، درآمدن دندان عقل معمولا تاثیری در درمان ارتودنسی ندارد؛ مخصوصا اگر به دندانپزشک متخصص ارتودنسی ماهر و مجرب مراجعه کنید.

اگر پروسه درمان ارتودنسی شما به پایان رسیده و هنوز دندان های عقل تان در نیامده اند، جای نگرانی نیست. دندان های عقل ممکن است باعث التهاب و عفونت شوند اما معمولا مشکلی در ارتباط با ارتودنسی ایجاد نمی کنند. به علاوه، اگر دندان های عقل مشکل زا شوند، بهترین کار کشیدن آن ها است. برای جلوگیری از جابه جایی ناچیز ناشی از دندان های عقل، می توانید از ریتینر (retainer) استفاده کنید.

ممکن است این سوال برایتان پیش بیاید که چه زمانی برای شروع درمان ارتودنسی مناسب تر است؟ قبل از کشیدن دندان های عقل یا بعد از آن؟ از آن جایی که وضعیت هر فرد متفاوت است، پاسخ به این سوال بر عهده دندانپزشک است. هدف نهایی، زیبا تر کردن لبخند شما و هم ترازی دندان هایتان است.

بعد از اتمام درمان ارتودنسی، باید از ریتینر استفاده کنید تا دندان ها به وضعیت اولیه خودشان باز نگردند. می توانید حتی پس از کشیدن دندان های عقل، از ریتینر خود استفاده نمایید. بهتر است تا چند روز پس از کشیدن دندان ها صبر کنید تا احساس درد و ناراحتی شما بیشتر نشود.

یکی از مشکلاتی که وجود دارد این است که افراد پس از اتمام درمان ارتودنسی و برداشتن بریس، از ریتینر به صورت منظم استفاده نمی کنند. در نتیجه، ممکن است دندان ها به وضعیت قبلی خود بازگردند.

به طور کلی، اگر دندان های عقل در درمان ارتودنسی مشکلی به وجود بیاورند، در فک فضای کافی برای آن ها وجود نداشته باشد و یا نهفته باشند، می توان آن ها را کشید. اما در اکثر موارد، دندان های عقل فقط به خاطر پروسه ارتودنسی کشیده نمی شوند.

تاثیر دندان عقل در درمان ارتودنسی

آیا می توان دندان های عقل را با بریس جابه جا کرد؟

پاسخ این سوال این است که هیچ نیازی به جابه جایی دندان های عقل وجود ندارد. دندان های عقل عقبی ترین دندان های دهان هستند و وظیفه خاصی ندارند. همچنین، حرکت دادن آن ها بسیار دشوار است. در نتیجه، هنگامی که برای هم ترازی دندان ها نیاز به فضای خالی داریم، بهتر است که دندان های عقل کشیده شوند.

به علاوه، اگر دندان های عقل شما صاف نیستند، نیازی نیست که با بریس ارتودنسی آن ها را صاف و مرتب کنید. در چنین مواردی شاید دندانپزشک تصمیم بگیرد که آن ها را بکشد. اگر دندان های عقل به گونه هایتان فشار وارد می کنند، دندانپزشک می تواند سطح آن ها را صاف و صیقلی کند.

کلام آخر

همانطور که گفته شد، دندان های عقل به طور معمول تاثیری بر دیگر دندان ها و بریس ارتودنسی ندارند. البته، تشخیص نهایی را دندانپزشک متخصص می دهد. ممکن است دندانپزشک پس از بررسی دندان های شما، پیشنهاد دهد که دندان های عقل را بکشید. به طور معمول، دندان های عقل فقط به خاطر درمان ارتودنسی کشیده نمی شوند. اگر نهفته باشند، در فک فضای کافی برایشان وجود نداشته باشد و یا دچار عفونت شده باشند، دندانپزشک آن ها را از دهان خارج می کند.

کشیدن دندان های عقل قبل از شروع درمان ارتودنسی و یا بعد از آن، تاثیری بر نتایج درمان نمی گذارد.