دیپ بایت (deep bite) چیست؟

دیپ بایت (deep bite)، مشکل رایجی است که نحوه قرارگیری دندان های جلویی فک بالا و پایین را تحت تاثیر قرار می دهد. اگر در زمان بسته بودن دهان، دندان های فک بالا به میزان زیادی جلو تر از دندان های فک پایین باشند، فرد دچار دیپ بایت است. در حالت طبیعی، دندان های پیشین فک بالا حدود ۳-۴ میلی متر جلوتر از دندان های پایین قرار می گیرند. اما در صورتی که این اندازه از ۴ میلی متر بیشتر شود، مال اکلوژن (malocclusion) از نوع دیپ بایت اتفاق می افتد.

اگر دچار دیپ بایت هستید، بهتر است برای درمان آن اقدام نمایید چراکه این مشکل دندانی می تواند سلامت دهان را به خطر بیندازد و باعث فرسودگی زودهنگام دندان ها شود. روش های درمانی متعددی برای دیپ بایت وجود دارد. در ادامه این مقاله، به روش های درمانی و پیچیدگی های احتمالی ناشی از دیپ بایت می پردازیم.

دیپ بایت (deep bite) چیست؟

دیپ بایت، نوعی مال اکلوژن است. به غیر هم ترازی دندان های فک پایین و بالا، در زمان بسته بودن دهان، مال اکلوژن می گوییم. دیپ بایت زمانی اتفاق می افتد که دندان های فک بالا به میزان زیادی جلوتر از دندان های فک پایین قرار بگیرند. اگر فقط چند میلی متر از دندان های فک پایین شما قابل رویت هستند (هنگام بسته بودن دهان)، به احتمال زیاد دارای دیپ بایت هستید.

دیپ بایت

دیپ بایت به چه علت ایجاد می شود؟

عوامل متعددی می توانند در ایجاد دیپ بایت نقش داشته باشند. برخی از این عوامل عبارتند از:

• ژنتیک
• افتادن برخی دندان ها
• آسیب به فک
• کوچک بودن فک
• ساییدن و فشردن دندان ها به یکدیگر
• عدم وجود جای کافی برای دندان های دائمی در فک

دیپ بایت می تواند برای هر فردی اتفاق بیفتد؛ چه در کودکان و چه در بزرگسالان. در ایالات متحده آمریکا، حدود ۱۵-۲۰ درصد افراد دارای دیپ بایت هستند.

دیپ بایت

روش های درمانی دیپ بایت

روش های مختلفی برای درمان دیپ بایت وجود دارد. برای انتخاب بهترین راه، باید به دندانپزشک متخصص ارتودنسی مراجعه نمایید. هر مورد دیپ بایت، حالت های خاص خود را دارد و باید روش مخصوص به خودش را برای درمان داشته باشد. ممکن است علاوه بر دیپ بایت، مشکلات دندانی دیگری هم وجود داشته باشد که نیاز به درمان دارند. به علاوه، سن فرد در انتخاب روش درمان اهمیت دارد.

از جمله روش های درمان دیپ بایت می توان به موارد زیر اشاره کرد:

کشیدن دندان

ممکن است برای هم تراز کردن بایت، دندانپزشک متخصص پیشنهاد دهد که  یکی از دندان هایتان را بکشید. معمولا دندان انتخاب شده، یکی از دندان های عقبی فک است. در کودکانی که دیپ بایت دارند، تعدادی از دندان های شیری یا دائمی کشیده می شوند تا بایت به حالت طبیعی و هم تراز بازگردد.

استفاده از ابزار های دندانی ارتودنسی

ابزار های دندانی متعددی برای درمان دیپ بایت وجود دارد:

• بریس های دندانی (dental braces). بریس دندانی شامل براکت هایی است که روی دندان ها قرار می گیرند و به وسیله سیمی به یکدیگر متصل می شوند. دندانپزشک برای فشار آوردن به دندان ها و جابه جایی آن ها، سیم را شل یا سفت می کند.
• ریتینر ها (retainers). ریتینر ها، ابزار های دندانی متحرکی هستند که از یک سری سیم و پلاستیک ساخته شده اند. می توانید در صورت نیاز، ریتینر را از دهان خود خارج نمایید. البته برای تاثیرگذاری کافی بر دندان ها، ریتینر باید در اکثر ساعات روز در دهان باشد.
• الاینر ها (aligners). الاینر ها، ابزار های دندانی شفافی هستند که به مرور زمان باعث هم ترازی دندان ها می شوند.

برخی از ابزار ارتودنسی از پیش ساخته شده هستند و برخی دیگر، باید به طور اختصاصی برای دهان هر بیمار ساخته شوند. تحقیقات نشان می دهند که ابزار از پیش ساخته شده تاثیرگذاری کمتری دارند و ممکن است نتوانند به طور کامل دیپ بایت یا هر مال اکلوژن دیگری را از بین ببرند. پروسه درمان دیپ بایت با ابزار ارتودنسی، ممکن است از چند ماه تا چند سال طول بکشد.

بازسازی دندان ها

ممکن است دندانپزشک متخصص روش بازسازی دندان ها را برای درمان دیپ بایت، در پیش بگیرد. در این روش، دندانپزشک ایمپلنت هایی را به دندان های عقبی اضافه می کند و با روش باندینگ (bonding)، دندان های فرسوده را بازسازی می نماید. بدین ترتیب، هم ترازی دندان ها بهتر می شود.

دندانپزشک می تواند علاوه بر بازسازی دندان ها، روش های درمانی دیگر را نیز به طور همزمان آغاز کند.

جراحی

دندانپزشک متخصص می تواند از روش جراحی برای تصحیح دیپ بایت استفاده کند. در صورتی روش عمل جراحی انتخاب می شود که علت ایجاد دیپ بایت، استخوان ها باشند. بهتر است جراحی در نوجوانان و بزرگسالانی انجام شود که مرحله رشد خود را پشت سر گذاشته اند.

قبل یا بعد از انجام جراحی، باید از ابزار های دندانی ارتودنسی استفاده کنید. جراحی معمولا تحت بیهوشی عمومی انجام می شود و پروسه بهبودی پس از آن، چندین هفته طول می کشد.

دیپ بایت

اگر دیپ بایت به موقع درمان نشود، چه مشکلاتی ممکن است به وجود بیاید؟

برطرف کردن به موقع دیپ بایت از بروز برخی مشکلات جلوگیری می کند. بسیاری از افراد، به دلایل زیبایی به دنبال درمان دیپ بایت هستند اما این نوع از مال اکلوژن می تواند مشکلات جدی تری را ایجاد کند. از جمله پیچیدگی های ناشی از دیپ بایت، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• فرسایش دندان های فک پایین و تغییر ساختار دندان ها. در این صورت، دندان ها باید تحت درمان قرار بگیرند.
• ایجاد زخم و جراحات در سقف دهان
• کج و متراکم شدن دندان ها
• ایجاد اختلالات مربوط به مفصل گیجگاهی-فکی
• دشواری در زمان خوردن و نوشیدن
• بیماری لثه

درمان به موقع دیپ بایت، از پیدایش این مشکلات جلوگیری می کند. به علاوه، پس از اتمام درمان، لبخند فرد زیبا تر می شود. در صورت عدم درمان دیپ بایت، این مشکل حاد تر می شود و عوارض متعددی ایجاد می کند.

کلام آخر

همانطور که گفته شد، دیپ بایت مشکل دندانی رایجی است. اگر به آن دچار هستید، بهتر است هر چه سریع تر درمان را آغاز کنید. درمان به موقع دیپ بایت از پیدایش برخی مشکلات و بیماری های دهان جلوگیری می کند. برای انتخاب بهترین روش درمان، باید به دندانپزشک متخصص ارتودنسی مراجعه کنید.