هر آنچه که باید در مورد آندربایت و درمان آن بدانید

آندربایت (underbite) اصطلاحی است که برای نوع خاصی از مشکل دندانی استفاده می شود. در وضعیت آندربایت، دندان های فک پایین جلو تر از دندان های پیشین فک بالا قرار می گیرند. به این حالت مال اکلوژن کلاس ۳ (malocclusion) یا پروگناتیسم (prognathism) هم گفته می شود.

آندربایت باعث می شود چهره فرد حالتی شبیه به سگ بولداگ پیدا کند. در مواردی که آندربایت شدید است، دندان های فک پایین جلوتر از حالت عادی قرار می گیرند. در موارد خفیف، ممکن است پروگناتیسم به راحتی قابل تشخیص نباشد. آندربایت فقط یک مشکل زیبایی نیست. در مواردی که آندربایت بسیار شدید باشد، فرد موارد زیر را تجربه می کند:

• دشواری در گاز زدن و جویدن غذا
• دشواری در تکلم
• درد در ناحیه دهان و صورت به دلیل هم تراز نبودن فک بالا و پایین

دلایل ایجاد آندربایت

نحوه قرار گرفتن دندان ها به فاکتور های مختلفی بستگی دارد. در حالت عادی، دندان ها به گونه ای رشد می کنند که دندان های فک بالا کمی جلو تر از دندان های فک پایین قرار بگیرند. دندان های مولر (molars) شما که در بخش عقبی دهان قرار دارند، باید روی یکدیگر قرار بگیرند. هم تراز بودن دندان ها از گاز گرفتن بافت داخل گونه، لب ها یا زبان در هنگام غذا خوردن، جلوگیری می کند.

عوامل مختلفی باعث ایجاد آندربایت می شوند:

عادت های دوران بچگی

برخی از عادات دوران کودکی، ریسک ایجاد آندربایت و دیگر مال اکلوژن ها را افزایش می دهند. از جمله این عادت ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• مکیدن انگشت شست
• فشار آوردن به دندان ها با زبان
• استفاده از پستانک در کودکان بالای ۳ سال
• استفاده بیش از حد و طولانی از شیشه شیر

ژنتیک

در بسیاری از موارد، آندربایت ارثی است. اگر یکی از اعضای خانواده تان دچار پروگناتیسم باشد، احتمال ایجاد آندربایت در شما افزایش می یابد. عوامل ژنتیکی در تعیین شکل فک و دندان ها نقش دارند. ممکن است فردی از زمان تولد، دندان هایی متراکم، نهفته و با شکل غیر عادی داشته باشد. اختلالاتی مانند شکاف کام و لب نیز، از زمان تولد به وجود می آیند. همه این مشکلات ممکن است باعث شکل گیری آندربایت شوند.

صدمه به صورت و دهان

آسیب شدید به صورت می تواند خرابی های غیر قابل جبرانی در دهان و استخوان ها به وجود بیاورد. در اکثر اوقات، می توان شکستگی های فک را درمان کرد. اما پس از انجام جراحی، ممکن است هم ترازی دو فک به هم بخورد و آندربایت ایجاد بشود.

تومور ها

تومور هایی که در استخوان فک یا در دهان وجود دارند، می توانند باعث پیشروی فک و شکل گیری آندربایت شوند.

آندربایت و درمان آن

درمان آندربایت

افراد زیادی از ابتدا دندان هایی غیر هم تراز و نامرتب دارند. غیر هم ترازی های خفیف معمولا نیازی به درمان ندارند. اما درمان آندربایت، مخصوصا زمانی که شدید باشد، فواید متعددی دارد. برای مثال، تمیز کردن دندان ها آسان تر می شود. احتمال پوسیدگی دندان ها و ابتلا به بیماری لثه کاهش می یابد. همچنین، احساس فشار کمتری در دندان ها، فک بالا و پایین و ماهیچه های صورت حس می شود. احتمال شکستگی دندان ها کم می شود و علائم اختلالات مربوط به مفصل گیجگاهی-فکی، از بین می رود. از رایج ترین روش های درمانی برای آندربایت می توان به موارد زیر اشاره کرد:

درمان های خانگی

مسواک زدن و نخ دندان کشیدن به طور مرتب و مراجعه منظم به دندانپزشک برای جرم گیری و چکاپ، برای سالم نگه داشتن دندان ها ضروری هستند. افرادی که از مشکلاتی مانند آندربایت رنج می برند باید توجه بیشتری به مراقبت دندان ها بکنند تا از بروز پوسیدگی یا هر گونه خرابی پیشگیری شود.

حداقل دو بار در روز، هر بار برای دو دقیقه با خمیر دندان حاوی فلوراید، دندان های خود را مسواک بزنید. نواحی اطراف خط لثه را به خوبی تمیز کنید. حداقل یک بار در روز از نخ دندان هم استفاده نمایید. هر شش ماه، برای انجام چکاپ به دندانپزشک خود مراجعه کنید.

درمان های تخصصی دندانپزشکی

درمان تخصصی نزد دندانپزشک، تنها روش برطرف کردن آندربایت و هم تراز کردن دندان ها است. درمان تخصصی، ظاهر آندربایت را اصلاح می کند و فواید متعدد دیگری هم دارد.

در مواردی که آندربایت خفیف است، دندانپزشک از سیم ارتودنسی یا بریس پلاستیکی و یا دیگر ابزار ها برای حرکت دندان ها استفاده می کند. کشیدن یک یا چند دندان در فک پایین، می تواند ظاهر آندربایت را بهبود ببخشد و تراکم دندان ها را برطرف کند. دندانپزشک ممکن است بخشی از دندان هایی را که بزرگ هستند، بتراشد.

در موارد خیلی شدید آندربایت، دندانپزشک متخصص معمولا جراحی را پیشنهاد می دهد.

آندربایت و درمان آن

آندربایت در کودکان

هر چه زود تر آندربایت تشخیص داده شود، بهتر است. اگر آندربایت خیلی شدید نباشد، درمان با بریس از ۷ سالگی آغاز می شود. در این زمان، دندان های دائمی هم کم کم شروع به درآمدن می کنند.

استفاده از فیس ماسک (facemask)، حرکت و جابه جایی دندان ها را راحت تر می کند. اگر کودک شما دچار آندربایت شدید است، ممکن است انجام عمل جراحی کمک کننده باشد. با دندانپزشک متخصص کودک خود مشورت کنید تا بتوانید بهترین راه درمان را برگزینید. جراحی، خطرات خاص خود را دارد و تنها زمانی باید انجام شود که آندربایت در کیفیت زندگی کودک تاثیر منفی گذاشتن است و کودک نمی تواند به راحتی غذا بخورد، نفس بکشد و یا حرف بزند.

جراحی آندربایت

بسیاری از جراحان فک و صورت در اصلاح آندربایت موفق عمل می کنند. انواع مختلفی از جراحی برای برطرف کردن پروگناتیسم وجود دارد. برای مثال، در یکی از روش ها، فک بالا تغییر شکل داده می شود و بلند تر می شود و فک پایین کوتاه تر. در روش های دیگر، از سیم ها، صفحه ها و پیچ های مخصوص برای تغییر شکل استخوان فک استفاده می شود. جراحی، خطراتی نیز به همراه دارد؛ مانند عفونت، خونریزی و ایجاد زخم.

هزینه ها

هزینه جراحی درمان آندربایت به فاکتور های متعددی بستگی دارد.  انجام جراحی نیاز به معاینه قبلی، عکس رادیوگرافی و بیهوشی عمومی دارد که هر کدام بر هزینه نهایی می افزایند. به علاوه، ممکن است از پیچ ها، صفحات و سیم های مخصوص برای تغییر شکل استخوان فک استفاده شود که هر کدام هزینه خاص خود را دارند. بهبودی از جراحی حدود سه هفته طول می کشد. دندانپزشک متخصص معمولا استفاده از بریس یا دیگر ابزار ارتودنسی را برای بعد از جراحی پیشنهاد می دهد.

آندربایت و درمان آن

آندربایت و اوربایت

آندربایت وضعیتی است که در آن دندان های فک پایین جلوتر از دندان های فک بالا قرار می گیرند. اوربایت (overbite) درست برعکس است. در حالت اوربایت، دندان های فک بالا بسیار جلوتر از دندان های پایینی قرار می گیرند. اوربایت خفیف معمولا نیازی به درمان ندارد. اوربایت شدید می تواند علائمی مانند آندربایت ایجاد کند.

کلام آخر

آندربایت، مشکل دندانی رایجی نیست. آندربایت اعتماد به نفس و کیفیت زندگی را کاهش می دهد. امکان درمان و برطرف کردن کامل آن وجود دارد. برای اطلاعات بیشتر در مورد نحوه درمان، می توانید به دندانپزشک متخصص ارتودنسی مراجعه کنید.