آیا کسانی که روکش دندان، بریج یا ونیر دارند، می توانند از بریس ارتودنسی استفاده کنند؟

با افزایش سن، به احتمال خیلی زیاد مجبور به استفاده از پروتز های دندان می شوید. از طرف دیگر، بریس های ارتودنسی (dental braces) و اینویزیلاین (Invisalign) روز به روز محبوبیت بیشتری در بین بزرگسالان پیدا می کنند. اگر دندانپزشک تشخیص دهد که به بریس نیاز دارید، ممکن است این نگرانی برایتان پیش بیاید که آیا می توان با وجود روکش های دندانی (crown)، بریج (bridge) و یا ونیر (veneer)، از بریس های ارتودنسی استفاده کرد؟

اگر روکش دندان، بریج یا ونیر دارید، می توانید از بریس های ارتودنسی نیز استفاده کنید. درمان ارتودنسی معمولا برای صاف کردن یا بستن فضا های خالی میان دندان ها انجام می شود. البته، در صورت استفاده همزمان از بریس ها و پروتز های دندان باید بیشتر تحت نظر دندانپزشک متخصص باشید. مدت دوره درمان ارتودنسی در افرادی که پروتز دندان دارند، ممکن است نسبت به کسانی که دندان های طبیعی خود را دارند، طولانی تر باشد؛ مخصوصا کسانی که دارای ونیر یا بریج هستند.

ممکن است نگرانی های دیگری هم داشته باشید. برای مثال، ممکن است این سوال پیش بیاید که آیا بریس های ارتودنسی می توانند به پروتز های دندان آسیبی برسانند و یا این که پروتز ها بر نتیجه درمان ارتودنسی تاثیری می گذارند؟ سوالی دیگر این است که آیا می توان در چنین شرایطی، از بریس های لینگوال و سرامیک استفاده کرد؟

در ادامه این مقاله، به تمام این سوالات پاسخ داده می شود.

ارتودارتونسی روی دندان روکش یا ونیر شده

آیا افرادی که روکش دندان، بریج یا ونیر دارند، می توانند از بریس های فلزی، سرامیکی یا لینگوال استفاده کنند؟

با این که دندان های هر فرد وضعیت خاص خودش را دارد، به طور کلی می توان گفت که کسانی برخی دندان هایشان روکش شده است، می توانند از بریس های فلزی، سرامیکی و لینگوال استفاده کنند. درمان ارتودنسی در این افراد تفاوت چندانی با افرادی که دندان های طبیعی خودشان را دارند، ندارد. اما، در مورد بریج ها و ونیر های پورسلین ملاحظات بیشتری وجود دارد.

روکش (crown) زمانی استفاده می شود که دندان به خاطر پوسیدگی، ضربه فیزیکی و دلایل دیگر، خراب شده باشد. روکش، عملکرد دندان را به حالت طبیعی برمی گرداند و ظاهر آن را زیبا تر می کند. در مواردی، ممکن است قبل از روکش گذاری نیاز به انجام عصب کشی (root canal) باشد. دندانپزشک پس از معاینه دقیق دندان مورد نظر، تشخیص می دهد که به عصب کشی نیاز است یا خیر.

در پروسه عصب کشی، دندانپزشک مینا (enamel) و عاج (dentin) را سوراخ می کند و پالپ عفونی را برمی دارد. سپس، کانال های داخل دندان را تمیز می کند تا هیچ عفونتی باقی نماند. در مرحله بعد، سوراخ ایجاد شده در دندان را با ماده ای بسیار قوی پر می کند و در نهایت، روکش را روی دندان قرار می دهد. حال این سوال پیش می آید که می توان با وجود روکش گذاری و عصب کشی دندان، از بریس استفاده کرد؟

دندانپزشک باید با انجام معاینه تشخیص بدهد که آیا دندان ها تحمل فشار وارده از سمت بریس را دارند یا خیر. اگر هیچ یک از دندان ها عصب کشی نشده باشند، جای نگرانی نیست. اما اگر یک یا چند دندان عصب کشی شده باشند، دندانپزشک متخصص ارتودنسی باید با دقت بیشتری عمل کند.  قرار دادن بریس بر روی پروتز های دندان، ممکن است به تکنیک های خاصی نیاز داشته باشد.

در مواردی که دندان ها طبیعی هستند، دندانپزشک متخصص ارتودنسی می تواند از چسب های مختلف استفاده نماید. اما در مواردی که برخی دندان ها پروتز باشند، باید از چسب های مخصوص دیگری استفاده کند. بریس ها به دندان های طبیعی بهتر می چسبند. به همین دلیل، براکت ها ممکن است از روی دندان هایی که روکش دارند، بیفتند.

تفاوت دیگر این است که پروتز های دندان ممکن است باعث طولانی تر شدن درمان ارتودنسی شوند؛ چراکه دندان ها سخت تر و آرام تر حرکت می کنند و جابه جا می شوند. در تمام طول مدت درمان، دندانپزشک متخصص وضعیت دندان ها و پیشرفت درمان را تحت نظر دارد.

در مواردی، ممکن است یکی از دندان های شما روکش موقت داشته باشد. در چنین شرایطی، ابتدا باید برای گذاشتن روکش دائمی به دندانپزشک مراجعه کنید و سپس درمان ارتودنسی را آغاز نمایید.

آیا در زمان استفاده از بریس، می توانید دندان خود را روکش کنید؟

از آنجایی که بهتر است درمان ارتودنسی روی دندان های طبیعی انجام شود، معمولا توصیه می شود که ابتدا درمان ارتودنسی خود را به پایان برسانید. پس از درآوردن بریس، با مراجعه به دندانپزشک می توانید دندان مورد نظر را روکش کنید. تا زمان گذاشتن روکش اصلی، با مشورت دندانپزشک متخصص ارتودنسی می توانید از روکش های موقت استفاده کنید.

ارتودارتونسی روی دندان روکش یا ونیر شده

گذاشتن بریس ارتودنسی در صورت وجود بریج

مشکلی که بریج یا همان پل دندانی ممکن است به وجود بیاورد این است که، معمولا نمی توان آن را جابه جا کرد. در این صورت، آیا کسانی که بریج دندان دارند، می توانند از بریس استفاده کنند؟

فشاری که بریس به دندان ها وارد می کند، ممکن است باعث آسیب به بریج شود. اما برای حل این مشکل، دندانپزشک متخصص ارتودنسی می تواند روی حرکت دادن دندان های زیر بریج تمرکز کند و یا بریج ها را به چند تکه تقسیم کند. در این حالت، باید پس از اتمام درمان ارتودنسی بریج جدیدی را در دهان قرار دهید.

اگر از بریج یا پل دندانی استفاده می کنید، می توانید بریس ارتودنسی نیز بگذارید. در این حالت، دندانپزشک بریس را به گونه ای تنظیم می کند که فقط به دندان های طبیعی فشار وارد شود. اما باید توجه داشته باشید که نتیجه درمان ممکن است به خوبی درمان در دندان های طبیعی نباشد.

اگر مشکل غیر هم ترازی دندان ها و فک شما خیلی شدید نباشد، می توانید از اینویزیلاین یا الاینر های متحرک (aligners) نیز استفاده کنید.

بهتر است قبل از استفاده از بریس، پل دندانی را در دهان قرار دهید یا بعد از آن؟

اگر حق انتخاب دارید، باید ابتدا درمان ارتودنسی را آغاز کنید تا دندان ها هم تراز شوند و سپس برای گذاشتن پل دندانی اقدام کنید. با انجام این کار، نتیجه درمان بهتر خواهد بود و پل دندانی جلوی حرکت دندان ها را نمی گیرد. قبل از شروع درمان ارتودنسی ممکن است لازم شود که برای دندانی که به بازسازی و ترمیم نیاز دارد، روکش موقت گذاشته شود. پس از اتمام درمان و برداشتن بریس، می توانید روکش موقت را برداشته و از بریج دندانی استفاده کنید. در مواردی، ممکن است دندانپزشک به جای بریج، ایمپلنت بگذارد.

ارتودارتونسی روی دندان روکش یا ونیر شده

گذاشتن بریس در صورت وجود ونیر

در صورت وجود ونیر، گذاشتن بریس غیرممکن نیست اما ممکن است نتیجه مطلوبی گرفته نشود. ونیر ها معمولا از جنس پورسلین هستند. قرار دادن بریس یا براکت ها بر روی ونیر پورسلین بسیار دشوار است. حتی اگر براکت ها به ونیر چسبانده شوند، احتمال جدا شدن آن ها از هم بسیار بالا است. براکت ها ممکن است صاف بودن ونیر ها را از بین ببرند و به آن ها آسیب برسانند.

به علاوه، دندانپزشک متخصص ارتودنسی باید دندان ها را معاینه کند و ببیند که برای جای گذاری ونیر ها، چه مقدار از ساختار دندان ها برداشته شده است. با این حال، امکان جابه جایی دندان ها وجود دارد. اینویزیلاین می تواند انتخاب مناسب تری برای افرادی که ونیر دارند، باشد.

از چه نوع بریس هایی می توان استفاده کرد؟

در این قسمت به انواع بریس هایی که می توان با وجود پروتز های دندان استفاده کرد، نگاهی می اندازیم.

بریس های فلزی یا عادی، بسیار رایج هستند و در رنگ های مختلف ساخته می شوند. بریس های سرامیکی، به رنگ دندان هستند و در دهان تقریبا حالتی نامرئی به خود می گیرند. البته، این نوع بریس هم سیم های فلزی دارد. دسته ای دیگر از بریس ها، بریس های لینگوال (lingual) هستند که رنگ فلزی دارند و در پشت دندان ها قرار می گیرند. به همین خاطر، بریس لینگوال به راحتی قابل مشاهده نیست. به علاوه، در روز های نخست گذاشتن این نوع بریس، ممکن است احساس درد و ناراحتی بیشتری داشته باشید.

بریس های فلزی و سرامیکی، به خوبی دندان ها را حرکت می دهند. البته، بریس های سرامیکی و لینگوال قیمت بالاتری دارند. این بریس های ثابت، به سختی به پروتز های دندانی متصل می شوند. بنابراین، یا باید این بریس ها را طی پروسه خاصی به روکش های دندان چسباند و یا اینکه از الاینر های متحرک یا اینویزیلاین استفاده کرد.

ارتودارتونسی روی دندان روکش یا ونیر شده

آیا اینویزیلاین بهترین گزینه برای درمان ارتودنسی در افراد دارای روکش دندان، بریج یا ونیر است؟

اینویزیلاین با روکش دندان

از آن جایی که روکش های دندان، درمان ارتودنسی را کمی دشوار می کنند، استفاده از اینویزیلاین بهترین گزینه است. اینویزیلاین مشکلی برای پروتز های دندان ایجاد نمی کند؛ زیرا بریس متحرک است و نیازی نیست که به دندان ها بچسبد. به علاوه، از نظر ظاهری بهتر است و مشکلی برای خوردن آشامیدن ایجاد نمی کند.

در مقابل، بریس های ثابت مانند بریس های فلزی و سرامیکی برای درمان ارتودنسی بهتر و کارآمد تر هستند. برای موارد حاد و غیر هم ترازی های شدید، نمی توان از اینویزیلاین برای درمان استفاده کرد.

اینویزیلاین با بریج

همانطور که می دانید، نمی توان برای انجام درمان ارتودنسی، پل دندانی را از دهان خارج کرد. به علاوه، اتصال بریس به ونیر ها می تواند به آن ها آسیب برساند. به همین دلیل، در چنین مواردی استفاده از اینویزیلاین بهتر است. بریس های اینویزیلاین متحرک هستند و نیازی به چسباندن آن ها به پل های دندانی یا ونیر ها نیست.

با توجه به پروسه درمان ارتودنسی، ممکن است بریس های اینویزیلاین نتوانند مشکل را برطرف کنند. برای مثال، اینویزیلاین نمی تواند مال اکلوژن های حاد (malocclusion) یا غیر هم ترازی های شدید را درمان کند. دندانپزشک متخصص ارتودنسی تعیین می کند که آیا می توانید از این نوع بریس استفاده کنید یا خیر.

آیا بریس های ارتودنسی می توانند به روکش دندان، پل دندانی یا ونیر ها آسیب بزنند؟

با توجه به آنچه که گفته شد، با وجود روکش دندان، پل دندانی یا ونیر ها می توانید از بریس های ارتودنسی استفاده کنید. اما ممکن است نگران این باشید که آیا بریس ها می توانند به پروتز های دندان آسیب برسانند یا خیر. جواب این پاسخ در اکثر موارد منفی است. اگر روکش، بریج یا ونیر ها به خوبی در جای خود فیکس شده باشند، بریس معمولا نمی تواند آسیبی به آن ها وارد کند. دندانپزشک متخصص ارتودنسی، قبل از قرار دادن بریس، پروتز های دندان را بررسی می کند تا مشکلی وجود نداشته باشد.

اگر در پروتز های دندان مشکلی وجود داشته باشد، دندانپزشک معمولا درمان ارتودنسی را آغاز نمی کند. برای مثال، اگر روکش دندانی شما لق شده باشد، ابتدا باید به دندانپزشک مراجعه کرده و یک روکش موقت دریافت کنید. پس از اتمام درمان ارتودنسی می توانید آن را با روکش دائم جایگزین کنید.

دندانپزشک متخصص، برای چسباندن بریس به روکش، ونیر یا بریج از چسب های مخصوص استفاده می کند. همچنین، در زمان برداشتن بریس ثابت از روی دندان ها، باید با دقت بیشتری عمل کند تا آسیبی به پروتز ها وارد نشود. با وجود پروتز های دندانی، دندان ها با سرعت کمتری جابه جا می شوند. درنتیجه، درمان ارتودنسی معمولا بیشتر طول می کشد. در واقع، ممکن است برای کاهش احتمال آسیب به روکش ها و ونیر ها، دندانپزشک بریس را کمتر سفت کند. پس از تنظیم بریس، به مدت ۲-۳ روز احساس درد خواهید داشت که کاملا طبیعی است. این حس درد گذرا است و به صورت خود به خود از بین می رود.

آیا پس از اتمام درمان ارتودنسی، باید روکش های دندانی، بریج یا ونیر ها را عوض کنید؟

اگر به پروتز های دندانی صدمه ای وارد نشده باشد، نیازی نیست آن ها را عوض کنید. حتی اگر بریس به روکش یا پل دندانی آسیب وارد کرده باشد، ممکن است صدمه فقط ظاهری باشد؛ برای مثال، ترک خوردن جزئی روکش دندان. در صورت وقوع چنین اتفاقی برای روکش، دندانپزشک می تواند آن را تعمیر کند. اگر پروتز های دندان های عقبی آسیب سطحی دیده باشند، معمولا کاری انجام نمی شود.

اما در صورتی که ساختار پروتز آسیب جدی ببیند، پس از اتمام درمان ارتودنسی باید به دندانپزشک مراجعه کنید تا پروتز را جایگزین کند. در چنین موارد، پس از درمان ارتودنسی دندان ها طی پروسه بلیچینگ، سفید می شوند تا تفاوت رنگی میان روکش ها، بریج و ونیر ها با دندان های طبیعی وجود نداشته باشد.

با وجود روکش های دندانی، بریج و یا ونیر ها، آیا می توان از ریتینر استفاده کرد؟

همانند بریس های ارتودنسی، می توانید از ریتینر ها (retainers) یا نگهدارنده ها نیز استفاده کنید. اما اگر در حین استفاده از ریتینر، روکش دندانی جدیدی دریافت کنید، ممکن است نگهدارنده دیگر به خوبی روی دندان ها قرار نگیرد. زیرا روکش، شکل طبیعی دندان را کمی تغییر می دهد. به همین دلیل، در این حالت باید به دندانپزشک متخصص مراجعه کنید و ریتینر جدیدی را دریافت نمایید. تا زمانی که دندانپزشک صلاح می داند، باید از ریتینر استفاده کنید تا دندان هایتان به جای اولیه خود بازنگردند.

کلام آخر

همانطور که گفته شد، بزرگسالان می توانند با وجود داشتن روکش های دندانی، بریج یا ونیر، از بریس ارتودنسی استفاده کنند. اگر مشکل ارتودنسی خیلی حاد نباشد، می توان از بریس های اینویزیلاین استفاده کرد. در موارد حاد، بریس های فلزی یا سرامیکی گزینه های بهتری هستند.

البته، استفاده از بریس و پروتز های دندان به صورت همزمان، باید با دقت بیشتری تحت نظر گرفته شود تا آسیبی به پروتز ها وارد نشود.