بند های کشی (الاستیک) چه کاربردی در بریس های دندانی دارند؟

بریس های دندانی در درمان مشکلات مختلف مربوط به دندان ها و فک کاربرد دارند. بریس ها به واسطه فشاری که وارد می کنند، موقعیت دندان ها و فک را تغییر می دهند. این فشار به وسیله سیم ارتودنسی یا همان آرچ وایر (archwire) که از تمام براکت ها عبور می کند، اعمال می شود. براکت ها به سطح دندان ها چسبانده می شوند.

اگر از بریس استفاده می کنید، امکان دارد درر بخشی از پروسه درمانی به بند های کشی نیاز پیدا کنید. بند های کشی، برای افزایش فشار وارده، در قسمت های خاص به کار می روند. در ادامه، بیشتر راجع به کارایی بند های کشی (rubber bands) توضیح می دهیم.

بند های کشی چه کارایی برای بریس های دندانی دارند؟

بند های کشی، برای افزایش فشار به ناحیه خاصی از دهان به کار می روند. به بند های کشی، الاستیک (elastic) هم گفته می شود. بند های کشی به براکت ها متصل می شوند و می توانند ساختار ها و ترکیب های گوناگونی داشته باشند. بر روی براکت ها، قسمت قلاب مانندی وجود دارد که بند ها به آن وصل می شوند.

بند های کشی، کار های مختلفی برای بریس انجام می دهند. معمولا برای برطرف کردن انواع غیر هم ترازی های فک، از آن ها استفاده می شود؛ از جمله غیر هم ترازی ها می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• اوربایت (overbite)
• آندربایت (underbite)
• اپن بایت (open bite)
• کراس بایت (crossbite)

همچنین، از بند های الاستیکی برای بستن فضای خالی میان دندان ها و تغییر موقعیت دندان ها استفاده می شود. برای مثال، برای صاف کردن دندانی که به سمت عقب کج شده است، از بند های کشی کمک گرفته می شود.

بند های کشی (الاستیک)

انواع بند های کشی در بریس های دندانی

انواع مختلفی از بند ها در بریس های دندانی به کار می روند و می توان به چندین شکل آن ها را دسته بندی کرد.

نیرو (فشار)

می توان بند های کشی را بر اساس فشاری که می توانند وارد کنند، طبقه بندی کرد. به طور کلی، نیروی وارد شده را می توان به ۳ دسته تقسیم کرد:

• کم
• متوسط
• زیاد

در اینجا، فشار با واحد گرم (g) اندازه گیری می شود.

اندازه

بند های کشی در اندازه های مختلف ساخته شده اند. منظور از اندازه، در واقع قطر بند های کشی است. بسته به این که بند باید چه مقدار کشیده شود تا بتواند اثر مطلوب خود را بگذارد، از بند هایی با اندازه های متفاوت استفاده می شود.

جنس

بند های کشی یا از جنس لاتکس هستند و یا از مواد مصنوعی ساخته شده اند. از آن جایی که بند های لاتکس ارزان قیمت و قابل انعطاف هستند، در اکثر مواقع از آن ها استفاده می شود. اما در افرادی که به لاتکس حساسیت دارند، بند های مصنوعی به کار می روند.

برخی تحقیقات نشان داده اند که با گذشت زمان، بند های لاتکس نیروی ثابت بیشتری را نسبت به بند های مصنوعی وارد می کنند. برای مثال، در یک بازه ۲۴ ساعته، بند های لاتکس پایداری بیشتری نسبت به بند های مصنوعی داشتند.

کاربرد

می توان بند های کشی را با توجه به استفاده و کاربردی که دارند، طبقه بندی کرد. بر اساس کاربرد می توان بند های کشی را در دسته های زیر قرار داد:

• کلاس ۱: این نوع بند ها به صورت افقی قرار می گیرند و براکت های دندان های یک فک را به یکدیگر مرتبط می کنند.
• کلاس ۲: این بند ها دندان های فک بالا را به دندان های مولر فک پایین متصل می کنند. می توان برای برطرف کردن اورجت (overjet) از آن ها استفاده کرد. اورجت به حالتی گفته می شود که در زمان بسته بودن دهان، فضای خالی میان دندان های جلویی فک بالا و پایین وجود دارد.
• کلاس ۳: این دسته از بند ها، دندان های فک پایین را به دندان های مولر فک بالا متصل می کنند. از این بند ها برای درمان آندربایت استفاده می شود.
• بند های عمودی: این دسته از بند ها، دندان های فک بالا را با دندان های پایینی زیرین خود مرتبط می کند. از این نوع بند ها برای درمان اپن بایت استفاده می شود.
• بند های کراس: این بند ها دندان های فک بالا و پایین را به یکدیگر متصل می کنند و معمولا از دندان های جلویی رد می شوند. برای درمان کراس بایت می توان از آن ها کمک گرفت.

بند های کشی (الاستیک)

از چه زمان باید علاوه بر بریس، از بند های کشی نیز استفاده کرد؟

زمان استفاده از بند های کشی، به برنامه درمانی شما بستگی دارد. در برخی افراد، پس از اینکه اندکی تغییرات ایجاد شد، از بند ها استفاده می شود. در برخی دیگر، نزدیک به پایان پروسه درمان، بند ها جایگذاری می شوند. به علاوه، استفاده از بند های کشی برای همه افرادی که بریس دندانی دارند، ضروری نیست. ارتودنتیست، با بررسی وضعیت دندان هایتان تصمیم می گیرد که بند ها را برای درمان شما به کار ببرد یا خیر.

بند های کشی برای چه مدت بر روی بریس ها باقی می مانند؟

با گذشت زمان، بند ها خاصیت ارتجاعی خود را از دست می دهند. در نتیجه، فشاری که به دندان ها و فک وارد می کنند، کاهش می یابد. به همین دلیل است که بند ها معمولا چند مرتبه در روز، باید تعویض شوند. ارتودنتیست برای شما مشخص می کند که چه زمان باید بند ها را عوض کنید. مجموع مدت زمانی که باید از بند ها استفاده نمایید، به برنامه درمانی شما بستگی دارد. برخی افراد فقط برای چند هفته از بند های کشی استفاده می کنند و برخی برای چندین ماه.

بند های کشی (الاستیک)

آیا زمانی که بند ها روی بریس هستند، می توان غذا خورد؟

به طور کلی در بسیاری از افراد، بند های کشی  در تمام ساعات روز روی بریس قرار می گیرند؛ البته برخی فقط در طول شب از آن ها استفاده می کنند. ممکن است بتوانید برای غذا خوردن بند ها را به طور موقت از دهان خارج کنید؛ مخصوصا اگر نحوه قرار گیری بند ها به صورتی باشد که غذا خوردن را سخت می کند. همچنین، برای مسواک زدن و نخ دندان کشیدن هم می توان بند ها را موقتا درآورد.  برای اطلاعات بیشتر و دقیق تر، می توانید از دندانپزشک متخصص ارتودنسی سوال کنید.

آیا استفاده از بند ها عوارض جانبی دارد؟

بند های کشی ممکن است اثرات جانبی به همراه داشته باشند:

• درد و ناراحتی: از آنجایی که بند های کشی فشار مضاعفی به دندان ها و فک وارد می کنند، اندکی احساس درد و ناراحتی در شروع کار طبیعی است. می توان از دارو های مسکن ضد درد نیز استفاده کرد.
• واکنش های آلرژی: بعضی بند ها حاوی لاتکس هستند. به همین دلیل، برخی افراد به بند ها واکنش آلرژیک نشان می دهند. بند هایی از جنس مواد مصنوعی نیز وجود دارد. بنابراین، اگر به لاتکس حساسیت دارید، حتما با دندانپزشک متخصص در میان بگذارید.
• پارگی: ممکن است در زمان استفاده، بند ها پاره شوند.

مراقبت از دندان ها در زمان استفاده از بریس و بند های کشی

اگر از بریس و بند های کشی استفاده می کنید، مراقبت صحیح از آن ها بسیار اهمیت دارد. از جمله نکاتی که باید رعایت کنید، می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• پیروی از دستورالعمل های دندانپزشک متخصص ارتودنسی: بند ها را به همانگونه که دندانپزشک برایتان توضیح داده است، در دهان بگذارید تا پروسه درمانی شما به درستی پیش برود.
• از بند های بیشتری استفاده نکنید: استفاده از بند های بیشتر، مثلا دو برابر آنچه که گفته شده، می تواند فشار بسیار زیادی به دندان ها وارد کند و باعث آسیب به آن ها شود.
• همیشه بند های اضافه به همراه داشته باشید: بند ها باید مرتبا عوض شوند و یا ممکن است دچار پارگی بشوند. به همین دلیل، بهتر است که همیشه بند های اضافی به همراه داشته باشید.
• پس از هر وعده غذایی مسواک بزنید: غذا می تواند بین بریس و دندان ها گیر بیفتد و باعث تجمع پلاک شود. بنابراین بهتر است پس از اتمام هر وعده غذایی، با مسواک دهان خود را تمیز کنید.
• نخ دندان بکشید: کشیدن نخ دندان به برداشتن مواد غذایی گیرافتاده میان دندان ها، کمک می کند. کشیدن نخ دندان با وجود بریس می تواند کمی دشوار باشد. اما خوشبختانه، نخ دندان مخصوصی به این منظور وجود دارد. برای اطلاعات بیشتر می توانید از دندانپزشک سوال کنید.
• از برخی غذا ها بپرهیزید: غذا هایی که چسبناک، سفت یا بسیار خشک هستند، ممکن است به بریس آسیب وارد کنند.

بند های کشی (الاستیک)

در صورتی که بند ها درآمدند، چه باید کرد؟

امکان دارد بند های کشی پاره شوند و یا از جای خود در بیایند. خوشبختانه، می توانید با مراجعه به دندانپزشک متخصص آن ها را جایگزین کنید. باید این کار را در اسرع وقت انجام دهید تا اخلالی در پروسه درمان شما به وجود نیاید. بهتر است که همیشه بند های کشی اضافه به همراه داشته باشید. بدین صورت، می توانید بند پاره یا شل شده را بلافاصله عوض کنید.

روش های درمانی دیگر

در مواردی، ممکن است بند های کشی بخشی از پروسه درمان نباشند. ابزار و وسایل ارتودنسی دیگری نیز ممکن است برای درمان به کار رود. باید توجه داشت که پروسه ارتودنسی هر فرد با فرد دیگر متفاوت است. بسته به نیاز های خاص شما، ارتودنتیست ممکن است از بند های کشی استفاده کند. از جمله روش های درمانی دیگر می توان به موارد زیر اشاره کرد:

پاورچین (power chains)

آرچ وایر یا همان سیم ارتودنسی به وسیله پیوند های فلزی یا بند های الاستیکی کوچک، به براکت ها متصل می شود. به این پیوند ها لیگاچور (ligature) گفته می شود. به طور معمول، برای هر براکت یک لیگاچور وجود دارد.

پاورچین ها، حلقه های کشی هستند که به یکدیگر متصل اند. می توان به جای لیگاچور، از پاورچین استفاده کرد تا به بخش خاصی از دهان فشار مضاعفی وارد شود. پاورچین معمولا برای بستن فضای خالی میان دو دندان، از بین بردن فضای خالی ایجاد شده پس از کشیدن دندان و بهتر کردن زاویه قرارگیری دندان، به کار می رود.

هدگیر (headgear)

در صورتی که فشار و نیروی بریس کافی نباشد، دندانپزشک ممکن است استفاده از هدگیر را پیشنهاد دهد. هدگیر از خارج دهان فشار را اعمال می کند. بند های فلزی دور دندان های مولر قرار می گیرند و سیم هایی به آن ها متصل می شود. این سیم ها در امتداد صورت حرکت می کنند و در نهایت با بندی در پشت سر ثابت می شوند. معمولا چند ساعت در روز باید از هدگیر استفاده کرد. برای راحتی بیشتر، هدگیر معمولا در طول شب گذاشته می شود.

ابزار تکیه گاه موقت (TAD)

در این روش، پیچ های کوچکی به نام ایمپلنت به طور مستقیم در داخل استخوان فک قرار می گیرند. این پیچ ها به عنوان تکیه گاهی برای بریس دندانی عمل می کنند و باعث اعمال فشار بیشتر در برخی نواحی دهان می شوند. در پایان پروسه درمان، پیچ ها از استخوان خارج می شوند. برای ایجاد همان جابه جایی و حرکت ناشی از بند های کشی، دندانپزشک متخصص فنر یا پاورچین هایی را به پیچ ها متصل می کند.

بند های کشی (الاستیک)

کلام آخر

بند های کشی برای ایجاد فشار مضاعف در بخش های مختلف دهان به کار می روند. از بند های کشی در برطرف کردن غیر هم ترازی فک استفاده می شود. بند ها انواع مختلفی دارند و در اندازه های گوناگون ساخته می شوند. بند ها را می توان از نظر میزان فشار یا نیروی وارده نیز تقسیم بندی کرد. بسته به شرایط دهان و دندان های هر فرد، ترکیب قرارگیری بند ها متفاوت است.

استفاده از بند های کشی برای افرادی که بریس دندانی دارند، اجباری نیست. به جای بند ها می توان از روش های درمانی دیگری هم استفاده کرد. اگر قرار بر این است که از بند های کشی استفاده کنید، حتما طبق دستورالعمل های دندانپزشک عمل کنید. در این صورت، پروسه درمانی به درستی پیش می رود.