آشنایی با مال اکلوژن کلاس ۱
در این نوشته می خوانید:
برخورداری از دندانهای صاف و مرتب یکی از بزرگترین ویژگیها در زیبایی چهره هر فردی به شمار میرود. علاوه بر زیبایی، دندانها در جویدن، کمک به هضم غذا و همچنین صحبت کردن نیز تاثیرگذار هستند. امروزه پیشرفت روزافزون تکنولوژی و به وجود آمدن انواع درمانهای زیبایی دندان این امکان را فراهم ساخته تا افراد از دندانهای مرتب و زیبایی برخوردار باشند. همان طور که میدانید زمانی که دندانها به درستی روی یکدیگر قرار گیرند به آن اکلوژن گویند و اگر این اتفاق به درستی رخ ندهد آن را مال اکلوژن مینامند. آشنایی با مال اکلوژن کلاس ۱ میتواند به شما در اتخاذ تصمیمی درست در خصوص برخورداری از دندانهایی مرتب و روش های درمانی مرتبط کمک نماید.
تعریف کلی مال اکلوژن
به طور کلی مال اکلوژن از دو کلمه تشکیل شده که اکلوژن به معنای قرار گرفتن دندانها در جای مناسب و صحیح خود است. زمانی گفته میشود که فرد از اکلوژن طبیعی برخوردار است که دندانها و فک در یک راستا، همتراز بوده و همپوشانی خوبی روی یکدیگر داشته باشند. حال اگر این اتفاق رخ ندهد و دندانها در جایگاه درست خود نبوده و همتراز و هماهنگ روی یکدیگر قرار نگیرند، فرد دندانهای مال اکلوژن دارد. دندانهای دچار مال اکلوژن میتوانند مشکلاتی را برای شخص به وجود آورند یا بر زیبایی او تاثیر بگذارند.
بیرون زدگی، جلو یا عقب زدگی فک، شلوغ بودن محیط دندانها، و… همگی باعث ناهماهنگی و نامرتبی دندانها میشوند که آنها را عامل مال اکلوژن میدانند. افرادی که دندانهای دچار مال اکلوژن دارند و از آن بیخبر هستند ممکن است تنها توسط معاینه متوجه این اتفاق گردند. هر چند مال اکلوژن برای افراد مشکلات بسیار زیادی ایجاد نمیکند و همیشه نیاز به درمان هم نخواهند داشت؛ اما احتمال دارد به مرور زمان و عدم توجه و رسیدگی به آن، مشکلات بیشتر شوند.
افرادی که از انحراف دندان و فک رنج میبرند باید این قضیه را جدی گرفته و هر چه سریعتر تحت درمان قرار گیرند. مرسومترین راههای درمانی مال اکلوژن بهرهگیری از درمان به وسیله ارتودنسی و در مواقع حادتر استفاده از ارتوسرجری یا عمل جراحی ارتوگناتیک است. بنابراین باید مال اکلوژن شدید را در صورت تشخیص به موقع درمان کرده تا مشکلات بیشتری به وجود نیایند.
ویژگی های بارز مال اکلوژن
بسیاری از افراد از همان بدو تولد با مشکلات مربوط به فک به دنیا میآیند و به مرور زمان این مشکلات بیشتر شده یا درمان میگردند. مال اکلوژن به طور کلی شامل ناهنجاریهای مربوط به فک و دندان میشود که عدم اصلاح آن میتواند زندگی نرمال فرد را با چالش مواجه سازد. پوسیدگی دندان، وارد شدن فشار زیاد به مفصل گیجگاهی فکی و مشکلاتی از این قبیل میتوانند به دلیل توجه نکردن به این عارضه به وجود آیند. همچنین در برخی از مواقع مال اکلوژن ممکن است سبب ایجاد ناهماهنگی و اختلالاتی در استخوانهای اسکلتی صورت گردد. هنگامی که فک بالا و پایین روی یکدیگر همپوشانی نداشته باشند فرد دچار ناهماهنگی اسکلتی صورت میشود.
ناهماهنگیهایی به این صورت نه تنها بر زیبایی اثر میگذارند، بلکه مشکلاتی در تکلم و تغذیه نیز به وجود خواهند آورد. زمانی که دندانهای فک بالایی و پایینی در جای درست خود قرار گیرند، از گاز گرفتن لب، گونهها و زبان جلوگیری میشود. بنابراین اگر این همپوشانی فکها تغییر کند، کارکرد دندانها نیز از حالت درست و طبیعی خود خارج شده و فرد با مشکلاتی روبهرو خواهد شد. افرادی که از عارضه مال اکلوژن رنج میبرند میتوانند با درمانهای دندانپزشکی همچون جراحی ارتوگناتیک این مشکل را درمان نمایند. از جمله خصوصیاتی که به تشخیص مال اکلوژن کمک میکنند میتوان موارد زیر را نام برد:
- گاهی اوقات به طور ناخودآگاه ساییدن دندانها روی یکدیگر
- ایجاد تغییراتی در فرم طبیعی صورت
- عدم تراز و هماهنگ بودن دندانها با یکدیگر
- وجود مشکلاتی در گاز گرفتن و جویدن
- مشکلاتی در گفتار و ادای درست کلمات یا نوک زبانی صحبت کردن
- اختلالاتی هنگام تنفس (نفس کشیدن با دهان باز)
- گاز گرفتن لب، گونه یا زبان هنگام صحبت کردن یا جویدن
انواع طبقه بندی مال اکلوژن و چگونگی تشخیص آن
تشخیص مال اکلوژن چندان کار دشواری نبوده و به کمک معاینه توسط دندانپزشک میتوان به وجود یا عدم وجود آن پی برد. دندانپزشکان این کار را میتوانند به صورت دقیقتر با اشعه X انجام داده و میزان تراز بودن و هماهنگی دندانهای فک بالا و پایین را اعلام نمایند. بنابراین زمانی که برای تشخیص و معاینه به دندانپزشک مراجعه میکنید، متخصص مورد نظر ابتدا نوع آن و سپس کلاس یا شدت آن را مشخص خواهد کرد. از جمله کلاسهای مال اکلوژن میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
مال اکلوژن کلاس ۱
در واقع اکثر افرادی که به عارضه مال اکلوژن مبتلا هستند در گروه کلاس ۱ قرار میگیرند. افرادی که دندانهای فوقانی آنها به میزان بسیار اندکی از حالت نرمال از دندانهای تحتانی جلوتر باشند، مبتلا به مال اکلوژن کلاس ۱ هستند.
مال اکلوژن کلاس ۲
افرادی در دسته مال اکلوژن کلاس ۲ قرار میگیرند که دچار اوربایت شدید باشند. دندانپزشکان این گروه را به وضعیت رتروگناتیسم نیز میشناسند. فک بالایی در این حالت به همراه دندانها نسبت به فک و دندانهای پایینی در وضعیت جلوتر قرار دارد.
مال اکلوژن کلاس ۳
افرادی در این کلاس ۳ قرار میگیرند که مبتلا به آندربایت شدید باشند. برعکس حالت قبل در این حالت فک پایینی به همراه دندانهای آن جلوتر از فک بالایی قرار داشته و نسبت به حالت ایدهآل دچار بیرون زدگی است. متخصصان در علم دندانپزشکی به این عارضه پروگناتیسم نیز میگویند. بنابراین در مال اکلوژن کلاس ۳ دندانهای فک پایینی افراد نسبت به دندانها و فک بالایی جلوتر هستند.
چگونه و تحت چه عواملی فرد دچار مال اکلوژن می شود؟
در بیشتر افراد مال اکلوژن یک بیماری ارثی به شمار میرود و از بعد از تولد با او همراه خواهد بود؛ بنابراین امکان دارد که از نسلی به نسل دیگر قابل انتقال باشد. علاوه بر عامل وراثت چندین عامل دیگر سبب به وجود آمدن این عارضه میشوند. عادتها و برخی شرایط خاص ممکن است به مرور زمان ساختار اصلی و شکل و فرم فک (بالا یا پایین) را تغییر دهند. از جمله عادات و شرایطی که سبب ایجاد تغییر در فکها میگردند به شرح زیر هستند.
- استفاده بیش از حد کودک از پستانک یا شیشه شیر (از سن ۳ سالگی به بعد)
- داشتن شکاف کام و لب
- داشتن عادتهایی از جمله مکیدن انگشت شست در کودکی
- تروما به فک و صورت
- برخورداری از تومورهای فک یا دهانی
- عدم مراقبت و نگهداری از دندانها
- انسداد راههای هوایی جهت تنفس
- رشد دندانهای غیرطبیعی و آسیب دیده با ساختار عجیب
راه های درمانی مال اکلوژن
افراد بسیاری که به مال اکلوژن مبتلا هستند گاهی به دلیل خفیف بودن، حتی متوجه آن نیز نمیشوند و نیاز به درمان نخواهند داشت؛ اما افرادی که به مشکلات حادتری مبتلا بوده و عوارض ناشی از آن بر بسیاری از حالتهای نرمال آنها اثر میگذارد، باید به یک متخصص ارتودنسی مراجعه نمایند. بنابراین دندانپزشکان نیز با معاینه دقیق، تشخیص نوع، درجه و شدت آن میتوانند راههای درمانی موثر را به شما معرفی کنند. از جمله این راههای درمانی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- به جهت اصلاح کراودینگ یا از بین بردن شلوغی داخل دهان، کشیدن برخی از دندانهای اضافی
- برای تصحیح موقعیت دندانها استفاده از براکت ارتودنسی
- برای تغییر حالت یا کوتاه کردن فک انجام برخی از عملهای جراحی
- اصلاح و تغییر ساختار و شکل دندانها
- به کارگیری صفحات مخصوص یا سیمهای تثبیتکننده جایگاه استخوان فک
عوارض و مشکلات راه های درمانی مال اکلوژن برای دندان ها
همواره در تمام راههای درمانی تا حدودی عدم موفقیت در درمان یا مشکلات و عوارض جانبی هر چند اندک وجود دارند. ترمیم و از بین بردن ناهجاریهای فک و دندان نیز میتواند فرد را با مشکلاتی مواجه کند. نمونههایی از این عوارض به شرح زیر هستند:
- ایجاد برخی از ناراحتی و دردهای ناگهانی
- از بین رفتن مینای دندان یا ایجاد پوسیدگی
- احساس درد و سوزش به دلیل استفاده از بریسها و دیگر وسیلههای درمانی
- دشوار شدن صحبت کردن و جویدن غذا
راه های جلوگیری از بروز مال اکلوژن
از آنجایی که این اختلال اکثراً از بدو تولد وجود دارد و اغلب ارثی بوده؛ بنابراین جلوگیری از ایجاد آن، امر دشواری است. بهتر است که مادران در میزان استفاده کودک از شیشه شیر یا پستانک نهایت توجه را کرده و محدودیت در استفاده از آنها را در نظر بگیرند؛ چرا که فک کودک در این زمان بسیار قابل انعطاف و تغییرپذیر بوده و میتواند تغییر شکل دهد. همچنین تشخیص در مراحل ابتدایی میتواند تا حد زیادی از بروز مشکلات شدیدتر جلوگیری کرده و درمان را کوتاهتر و آسانتر نماید.
کلام پایانی
زمانی که فک بالایی و فک پایینی به همراه دندان به طور کاملاً طبیعی روی یکدیگر منطبق میشوند، در واقع به آن اکلوژن میگویند؛ اما اگر دندانها و فک روی یکدیگر قرار نگیرند، این عارضه در علم دندانپزشکی به مال اکلوژن معروف است. مال اکلوژنها دارای درجه و انواعی بوده که یکی از آن درجهها را کلاس ۱ مینامند. افرادی که در گروه مال اکلوژن کلاس ۱ قرار دارند، دندانهای فوقانی آنها نسبت به پایینی جلوتر از حالت نرمال خواهد بود. این عارضه در مدت زمان کوتاه درمان میگردد و در اغلب مواقع نیز افراد برای درمان آن اقدام نمیکنند زیرا عوارض و تاثیرات زیادی نسبت به کلاس ۲ و ۳ ندارد. همچنین مال اکلوژن کلاس ۱ نیازی به جراحی ندارد.
پاسخ دهید
میخواهید به بحث بپیوندید؟مشارکت رایگان.